’एडा’ दिवस आणि प्लेज्‌ बॅंक

प्लेज्‌ बॅंक नावाची एक साईट अलिकडे माझ्या पाहाण्यात आली. येथे सभासद होऊन आपण आपले निःच्यय नोंदवू शकतो. उधारणार्थ मी माझ्या शाळेला महिना Rs 250 पुढिल 10 महिने देइन; जर माझ्या ब्ररोबर 10 जण असेच करणार असतिल तर. एकदा काम निश्चित केले की सभासद इतरांना सामिल होण्यासाठी विशिष्ठ मुदत देतात. अर्थात प्रत्येक वेळी पुरेसा प्रतिसाद मिळेलच असे खात्रीने सांगता येत नाही.
येथील एका प्लेज्‌ बद्दल अधिक माहिती:
Suw Charman-Anderson ह्यांनी असं ठरवलय की दिनांक 24 मार्च रोजी एडा लव्हलेस ( Ada Lovelace Day ) स्मृतीदिना निमीत्ताने; त्या एखाद्या स्त्री तंत्रज्ञांसंबंधी ब्लॉग लिहीतील (, जर इतर 1000 व्यक्तींनीसुद्धा असेच करायचे ठरवलं तर.) अता पर्यंत जगातील 1,496 जणांनी आपल्या सहभागाचे आश्वासन नोंदवले आहे. बघुया कीतीजण प्रत्यक्ष कृती करतात.
Suw Charman-Anderson म्हणतात :
एडा लव्हलेस दिन हा ब्लॉगींग जगातातील आंतराष्ट्रीय पातळीवरचा स्त्री तंत्रज्ञांच्या कामगिरीकडे लक्षवेधण्याचा उपक्रम आहे.
त्यांच्या मते स्त्री तंत्रज्ञांच्या योगदानाकडे बहुदा दुर्लक्ष होते, त्यांच्या प्रयोगांची योग्य दखल घेतली जात नाही, त्यांचे फोट बहुदा प्रसिद्ध केले जात नाहीत. आम्हाला तुमच्या कडून अश्या प्रसिद्धी न मिळालेल्या स्त्रीयांबद्दलचे लिखाण हवे आहे. त्या स्त्रीया कोणत्याही कार्यातील चालतिल उदाहरणार्थ : सिसऍडमीन, स्वतंत्र व्यवसायिक, प्रोग्रामर अथवा डिझाइनर, हार्डवेअर तंत्रज्ञ,तंत्रज्ञासंबंधी लिखाण करणा‌र्‍या पत्रकार किंवा तंत्रज्ञासंबंधीच्या सल्लागार. त्यांच्या कार्याचे जाहिर कॉतुक व्हावे ही अपेक्षा.

Ada Lovelace ( 1815 - 1852 ) ह्यांना जगाच्या इतिहासातील आद्य प्रोग्रॅमर मानले जाते. त्या प्रसिद्ध इंग्लिश कवी बायरन्‌ ह्यांच्या कन्या होत्या. त्यांनी चार्लस्‌ बॅबेज ह्यांच्या Analytical Engine ह्या संगाणकाला वापरून Bernoulli numbers काढण्याच्या प्रक्रियेसंबंधी लिखाण केले होते. पण प्रत्यक्षात ते यंत्र चार्लस्‌ बॅबेज बनवू शकले नव्हते. हे यंत्र; वाफ़ेवर चालणारा संगणक होता. दुर्दॅवाने एडा लव्हलेस ह्यांचा वयाच्या केवळ 36 व्या वर्षी कॅन्सरने मृत्यू झाला.
BBC ने त्यांच्याविशयी गेल्या वर्षी प्रसारीत केलेला कार्यक्रम आपण ह्या ठिकाणी ऍकू शकता.